ادراکات و تجربیات رانندگان از عوامل موثر بر خواب‌آلودگی: یک مطالعه کیفی در بین رانندگان اتوبوس برون شهری در ایران
کد: G-1054
نویسندگان: فرین خانه شناس ℗, عادل مظلومی ©
زمان بندی: زمان بندی نشده!
دانلود: دانلود پوستر
خلاصه مقاله:
مقدمه
با وجود تلاش سازندگان خودرو برای ساخت خودروهای ایمن، هنوز هم سهم اصلی بروز تصادفات جاده‌ای به عامل انسانی بویژه خواب‌آلودگی راننده نسبت داده می‌شود. اگرچه شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد رانندگان اتوبوس‌های حومه شهر خواب‌آلودگی حین رانندگی را تجربه می‌کنند، با اینحال اکثر مطالعات قبلی کمی هستند، و تاکنون رانندگان فرصت توضیح مستقیم دیدگاه‌ها و تجربه خود را نداشته‌اند. این مطالعه اکتشافی کیفی، تجربه ذهنی عوامل زمینه‌ای مؤثر بر خواب‌آلودگی در بین رانندگان اتوبوس برون شهری را بررسی می‌کند.
مواد و روش‌ها
داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 رانندگان اتوبوس برون شهری شاغل در سیستم حمل‌ونقل استان تهران جمع‌آوری شد. شرکت‌کنندگان از لیست رانندگان مراجعه کرده به دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی جهت شرکت در دوره‌های صلاحیت سنجی و دریافت گواهینامه صلاحیت رانندگی حرفه‌ای انتخاب شدند. انتخاب نمونه‌ها بر اساس سابقه اشتغال در سیستم حمل‌ونقل برون شهری استان تهران و تجربه رانندگی با اتوبوس برون شهری بیش از 5 سال انجام گرفت. مصاحبه تا اشباع داده ها ادامه یافت. سپس دو کدگذار مستقل با تحلیل محتوای کیفی و رویکرد تحلیل محتوایی، متن مصاحبه را بررسی کردند. جهت بررسی دقت و صحت نتایج مطالعه از معیارهاي قابلیت انتقال‌پذیری و قابلیت انتقال استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی انجام گرفت.
یافته‌ها
از تحلیل محتوایی چهار موضوع عامل انسانی (با مقوله ویژگی‌های فردی و سبک زندگی)، وسیله‌نقلیه (با مقوله طراحی و عملکرد)، عوامل شغلی (با مقوله نیاز کار، کمیت و کیفیت خواب، و ریتم شبانه‌روزی،) و عوامل محیطی (با مقوله محیط فیزیکی و اقتصادی) بدست آمد. تعداد قابل توجهی از کدها و زیرمقوله‌ها و در نتیجه عوامل زمینه‌ای بیشتری در ارتباط با عوامل شغلی یافت شد. بعلاوه، مصاحبه شوندگان بر اهمیت کم خوابی، ساعات طولانی رانندگی و حتی زمان روز به عنوان عوامل موثر بر خستگی تاکید داشتند. همه رانندگان از اثربخشی اقدامات مقابله‌ای از قبیل خوردن، آشامیدن و برای مقابله با خستگی و خواب‌آلودگی آگاه بودند و آنها را بعنوان واکنشی به خواب‌آلودگی از خود نشان می‌دهند. از نظر اکثریت شرکت‌کنندگان در صورت داشتن بیخوابی اغلب این روش‌ها ناکارآمد می‌باشند.
نتیجه‌گیری
به منظور درک تجربه و درک رانندگان از عوامل زمینه‌ای موثر بر خواب‌آلودگی راننده مصاحبه ها با رانندگان حرفه‌ای شاغل در سیستم حمل‌ونقل شهری استان تهران انجام گرفت. از نظر اکثریت رانندگان خستگی و خواب‌آلودگی راننده نقش مهمی در بروز تصادفات رانندگی دارد. اکثریت رانندگان به عوامل خطر اعتیاد به مواد مخدر، کم خوابی، برنامه کار و استراحت نامنظم، مدت زمان رانندگی طولانی، زمان روز و مشوق‌های مالی در بروز خواب‌آلودگی تاکید داشتند. نتایج مطالعه حاضر می‌تواند اطلاعات مفیدی را برای هر دوی ارگونومیست‌ها و تولیدکنندگان خودرو در توسعه مدل‌های تشخیص خستگی دقیق‌تر و مداخلات آموزشی و فنی مؤثر برای حفظ سلامت کاربران جاده و کاهش تصادفات جاده‌ای و میزان مرگ‌ومیر ناشی از خواب‌آلودگی را فراهم کند.
واژگان کلیدی
مصاحبه، ایمنی جاده، خواب‌آلودگی راننده، عوامل انسانی، حوادث جاده‌ای
دیدگاه ها (0)
ارسال یک دیدگاه
ارسال دیدگاه توسط مدیریت بسته شده است.